ΕΛ/ΛΑΚ | creativecommons.gr | mycontent.ellak.gr |
freedom

Ελληνική Κρίση και Χρηματιστήριο Αθηνών 2009 – 2015 (open data blog)

athens-stock-exchange-data-project-756-354_f503631daa7cb53420ebc854367c956f

Πριν λίγες ημέρες δημιούργησα το δεύτερο data project μου, με αφορμή την επαναλειτουργία του Χρηματιστηρίου Αθηνών μετά την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων, ύστερα από περισσότερο από ένα μήνα. Το project φιλοξενήθηκε ως guest post στη διαδικτυακή έκδοση του Fortune Greece την Τετάρτη 5 Αυγούστου.

Γενικότερα, τα χρηματιστηριακά και οικονομικά δεδομένα προσφέρονται κατ’ εξοχήν για τον τομέα της Δημοσιογραφίας των Δεδομένων, καθώς πρόκεινται για πρωτογενή αριθμητικά δεδομένα μεγάλου μεγέθους και συνήθως είναι εύκολα προσβάσιμα από δημόσιες πηγές.

Για το συγκεκριμένο project ήθελα να διερευνήσω ιστορικά πώς τα πολιτικά και οικονομικά γεγονότα στην Ελλάδα επηρεάζουν την πορεία του Γενικού Δείκτη του Χρηματιστηρίου. Τα ιστορικά δεδομένα για τις τιμές του Γενικού Δείκτη μου παρασχέθηκαν κατόπιν σχετικού αιτήματος από το Γραφείο Τύπου της Ελληνικά Χρηματιστήρια ΑΕ και αφορύσαν για την περίοδο από την 01/01/1985 μέχρι και την 26/06/2015 – τελευταία ημέρα λειτουργίας του Χρηματιστηρίου, πριν την απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να αναστείλει το άνοιγμά του, λόγω των κεφαλαιακών ελέγχων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η μέθοδος που ακολούθησα ήταν απλή: «σταχυολόγηση» των σημαντικότερων πολιτικών και οικονομικών γεγονότων της περιόδου, καταγραφή της ημερομηνίας που συνέβησαν και τοποθέτησή τους πάνω στο διάγραμμα μεταβολής των τιμών του Γενικού Δείκτη.

Αρχικώς, στόχος ήταν να καλυφθεί όλη η περίοδος που αφορούσε η βάση δεδομένων που μου παρασχέθηκε (δηλαδή από το 1985 και μετά), ο περιορισμός, όμως, του χρόνου και των διαθέσιμων πόρων με έστρεψε στο να ασχοληθώ μόνο με την περίοδο της ελληνικής κρίσης δημοσιονομικών ελλειμμάτων και χρέους που εκδηλώθηκε από το 2009 και συνεχίζεται έως σήμερα.

Επέλεξα να οριοθετήσω ως σημείο έναρξης της περιόδου αυτής την προκήρυξη πρόωρων εκλογών τον Σεπτέμβριο 2009 από τον τότε πρωθυπουργό με την Νέα Δημοκρατία Κώστα Καραμανλή. Οι «ρίζες» της ελληνικής οικονομικής κρίσης αναμφιβόλως προεκτείνονται και σε – πολλά – χρόνια πριν από αυτήν την ημερομηνία, ωστόσο θεωρώ πως για τον σκοπό της δημοσιογραφικής μου έρευνας απαιτείται ένα ευδιάκριτο σημείο στον χρόνο σε κοντινό διάστημα από το πρώτο αποτέλεσμά της – τη συμφωνία για την πρώτη δανειακή σύμβαση τον Απρίλιο 2010 και το Μνημόνιο μεταρρυθμίσεων που τη συνόδευσε. Ευελπιστώ ότι μακρυά από πολιτικές απόψεις, ο αναγνώστης θα συμφωνήσει ότι οι πρώρες εκλογές της περιόδου – με, μάλιστα, βασικό επίδικο θέμα στην προεκλογική περίοδο την οικονομία και την αντιμετώπιση των προβλημάτων της – αποτελούν το σημείο αυτό.

Το data project «Ελληνική Κρίση και Χρηματιστήριο Αθηνών 2009-2015» αποτελείται από τρία γραφήματα:

–    Την ιστορική διακύμανση του Γενικού Δείκτη Τιμών για την περίοδο Ιούνιος 2009 – 3 Αυγούστου 2015, πάνω στην οποία έχουν τοποθετηθεί ως data points 23 πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις που αφορούν στην εκδήλωση και εξέλιξη της οικονομικής κρίσης σε αυτή την περίοδο. Μέσα από αυτή την τοποθέτηση μπορούμε να διαπιστώσουμε ποια γεγονοτα και ποιες ιστορικές περίοδοι είχαν τις περισσότερες θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις στην πορεία του Γενικού Δείκτη, η οποία όπως φαίνεται και με μία απλή ματιά στο γράφημα είναι στο μεγαλύτερο διάστημα πτωτική. Ο προσδιορισμός και η επιλογή των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων που χρησιμοποίησα για το data project έχουν πραγματοποιηθεί στο μεγαλύτερο μέρος τους με βάση το χρονολόγιο της Ελληνικής Κρίσης που έχει δημιουργηθεί από την κοινότητα της Wikipedia. Οι ημερομηνίες κάθε συμβάντος έχουν ταυτοποιηθεί με βάση το αρχείο ειδησεογραφικών ιστοσελίδων.

Timeline

–    Την ποσοστιαία μεταβολή (άνοδος ή πτώση) του Γενικού Δείκτη Τιμών ανά ημέρα για την ίδια περίοδο. Το γράφημα αυτό είναι ιδιαιτέρως χρήσιμο καθώς με άμεσο και εύληπτο τρόπο μπορούμε, μέσω της διαδραστικότητας που προσφέρει το Tableau, να εντοπίσουμε ποιες ήταν οι ημέρες των μεγαλύτερων μεταβολών και σε ποιες περιόδους συγκεντρώνεται μεγάλος αριθμός αυτών. Οι θετικές τιμές υποδεικνύουν άνοδο και οι αρνητικές πτώση. Όσο μεγαλύτερο το μήκος της κάθε «ακίδας» στη γραφική παράσταση τόσο μεγαλύτερη η άνοδος ή η πτώση.

UpDowns

 

–    Την κατάταξη των 23 πολιτικών ή οικονομικών γεγονότων της περιόδου που «σταχυολόγησα» για την ανάλυση, με βάση την θετική ή αρνητική επίδραση που είχαν στον Γενικό Δείκτη Τιμών (ποσοστιαία μεταβολή – άνοδος ή πτώση), προκειμένου να αξιολογηθεί η επίπτωσή τους στην χρηματαγορά. Οι τιμές της ποσοστιαίας μεταβολής υπολογίστηκαν με βάση τη διαφορά της τιμής του αμέσως προηγούμενου κλεισίματος του Γενικού Δείκτη και της τιμής του αμέσως επόμενου κλεισίματος του Γενικού Δείκτη από τη διεξαγωγή του συμβάντος.

Reaction

Για όσους ενδιαφέρονται να επαληθεύσουν τα στοιχεία και τις τιμές που έχω χρησιμοποιήσει, έχω ανεβάσει εδώ το αρχείο με τις τιμές κλεισίματος του Γενικού Δείκτη Τιμών για την περίοδο υπό εξέταση και εδώ έχω ανεβάσει τον πίνακα που συνέταξα και χρησιμοποίησα για τον υπολογισμό της κατάταξης του τρίτου γραφήματος.

Στόχος του συγκεκριμένου data project ήταν να αποτυπώσει τις επιπτώσεις των πολιτικών αποφάσεων και των οικονομικών εξελίξεων της περιόδου της Ελληνικής Κρίσης Χρέους 2009 – 2015 στον Γενικό Δείκτη Τιμών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Διαβάζοντας την ανάλυση που φιλοξενήθηκε στο Fortune Greece και πειραματιζόμενοι με τα πρωτογενή δεδομένα, όπως τα έχω αναρτήσει παραπάνω, μπορείτε και εσείς να δημιουργήσετε τις δικές σας αναλύσεις και να «φωτίσετε» επιπλέον πτυχές του συγκεκριμένου θέματος. Στείλτε μου τα σχόλια, τις παρατηρήσεις ή τις απορίες σας στο LinkedIn.

 

Δημήτριος Πόγκας Headshot

Leave a Comment