Την 1η Δεκεμβρίου συμπληρώθηκαν 15 χρόνια από την Συνθήκη της Λισαβόνας, όπου αναλογιζόμαστε τον μετασχηματιστικό αντίκτυπό της στη διακυβέρνηση και τη δομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπογράφηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2007, και με ισχύ από την 1η Δεκεμβρίου 2009, η Συνθήκη της Λισαβόνας είχε ως στόχο να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα και τη δημοκρατική νομιμότητα της ΕΕ. Οι βασικές αλλαγές περιελάμβαναν τη σύσταση ενός μακροχρόνιου Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, ενισχύοντας την εξωτερική εκπροσώπηση της ΕΕ.
Ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα της Συνθήκης ήταν η επέκταση της διαδικασίας συναπόφασης, γνωστή πλέον ως συνήθης νομοθετική διαδικασία, η οποία άλλαξε τις νομοθετικές εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό εξασφάλισε ότι το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μοιράζονται την ίδια ευθύνη στη θέσπιση νομοθεσίας, ενισχύοντας έτσι τη δημοκρατική λογοδοσία. Επιπλέον, η Συνθήκη εξουσιοδότησε τα εθνικά κοινοβούλια να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στη νομοθετική διαδικασία της ΕΕ, διασφαλίζοντας την τήρηση της αρχής της επικουρικότητας.
Η Συνθήκη της Λισαβόνας έπαιξε επίσης καθοριστικό ρόλο στην προώθηση των ανοιχτών δεδομένων τα τελευταία 15 χρόνια. Με το άρθρο 15 της Συνθήκης εστιάζοντας στη διαφάνεια στην εργασία και τη δυνατότητα πρόσβασης των πολιτών σε έγγραφα της Ένωσης, η συνθήκη ενθαρρύνει την παροχή ανοιχτών δεδομένων, στα οποία το data.europa.eu συμβάλλει. Για παράδειγμα, η πύλη προσφέρει μια σειρά από σχεδόν 20.000 σύνολα δεδομένων από θεσμικά όργανα της ΕΕ, προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες. Η Συνθήκη της Λισαβόνας παρέχει το νομικό και φιλοσοφικό πλαίσιο για πρωτοβουλίες ανοιχτών δεδομένων.
Κοιτάζοντας το μέλλον, η Συνθήκη της Λισαβόνας εξακολουθεί να λειτουργεί ως το πλαίσιο διακυβέρνησης της ΕΕ, υποστηρίζοντας τη χρήση και την παροχή ανοιχτών δεδομένων. Μόνο εάν χρειαστεί, η Συνθήκη θα προσαρμοστεί στον μεταβαλλόμενο κόσμο και τις προκλήσεις του 21ου αιώνα, αλλά αυτό θα πρέπει στη συνέχεια να ευθυγραμμιστεί με τις προσδοκίες των κρατών μελών και των ευρωπαίων πολιτών.
Πηγή άρθρου: https://data.europa.eu