Στην εποχή της πληροφορίας, όπου τα δεδομένα αποτελούν τη «νέα ενέργεια» της οικονομίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει μια σημαντική πρωτοβουλία: τη Στρατηγική για την Ευρωπαϊκή Ένωση Δεδομένων (European Data Union Strategy – EDUS). Αυτή η στρατηγική στοχεύει στη διαμόρφωση της πολιτικής της ΕΕ για τα δεδομένα τα επόμενα χρόνια και ανοίγει τον διάλογο με τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους ερευνητές, μέσω μιας δημόσιας διαβούλευσης που διαρκεί μέχρι τις 18 Ιουλίου 2025.
Γιατί είναι σημαντική η Στρατηγική για την Ένωση Δεδομένων;
Η στρατηγική EDUS φιλοδοξεί να ενισχύσει τη διαθεσιμότητα και τη χρήση δεδομένων σε ολόκληρη την ΕΕ, δίνοντας ώθηση στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Η τεχνητή νοημοσύνη, που στηρίζεται στη μαζική επεξεργασία δεδομένων, μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική πρόοδο. Ωστόσο, για να αξιοποιηθεί σωστά, απαιτείται ένα σταθερό και συνεκτικό πλαίσιο για την πρόσβαση, την επεξεργασία και τη ρύθμιση των δεδομένων.
Η EDUS επιδιώκει, επομένως, να διαμορφώσει ένα πιο απλό, αποτελεσματικό και εναρμονισμένο κανονιστικό περιβάλλον για τα δεδομένα στην ΕΕ. Μέσα από αυτό, η Ένωση φιλοδοξεί να ενισχύσει τη θέση της ως ρυθμιστικός παίκτης παγκόσμιας εμβέλειας, προωθώντας ένα μοντέλο ανοιχτών και ασφαλών ροών δεδομένων, με σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της.
Η Δημόσια Διαβούλευση: Μια πρόσκληση για συμμετοχή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη διαμόρφωση της πολιτικής. Η δημόσια διαβούλευση για την EDUS είναι ένα εργαλείο με το οποίο κάθε ενδιαφερόμενος – είτε είναι πολίτης, επιχείρηση, δημόσιος φορέας ή ερευνητικός οργανισμός – μπορεί να συμβάλει με τις απόψεις του. Μέσω της πλατφόρμας “Have Your Say”, οι συμμετέχοντες μπορούν να απαντήσουν σε ερωτήσεις, να καταθέσουν σχόλια και να συμβάλουν ενεργά στο μέλλον της πολιτικής δεδομένων της Ευρώπης.
Επιπλέον, η Επιτροπή έχει δημοσιεύσει και ένα αναλυτικό “Call for Evidence”, το οποίο καθορίζει τους στόχους και το εύρος της στρατηγικής. Το έγγραφο αυτό προσφέρει λεπτομέρειες για το πώς η EDUS θα υποστηρίξει την καινοτομία και τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των τομέων, καθώς και πώς θα διασφαλίσει ότι οι ροές δεδομένων είναι δίκαιες, αξιόπιστες και σύμφωνες με τις αρχές της ΕΕ.
Ανοικτά Δεδομένα και Ψηφιακή Συμπερίληψη
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της στρατηγικής είναι η προώθηση των ανοιχτών δεδομένων. Μέσω της πύλης data.europa.eu, η Επιτροπή προσπαθεί να καταστήσει τα δεδομένα πιο προσβάσιμα και χρηστικά σε όλους. Η δυνατότητα αξιοποίησης δημοσίων και ιδιωτικών δεδομένων με ασφάλεια και σεβασμό στην ιδιωτικότητα μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερες υπηρεσίες, έξυπνες πόλεις, πιο αποτελεσματική διοίκηση και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Η στρατηγική δεν εστιάζει μόνο στις επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας ή στα πανεπιστήμια. Η δημιουργία μιας αληθινά ευρωπαϊκής Ένωσης Δεδομένων σημαίνει ότι πρέπει να συμπεριλαμβάνονται όλοι: μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τοπικές διοικήσεις, ομάδες πολιτών και περιφερειακοί φορείς. Η ψηφιακή συμπερίληψη είναι κρίσιμη για να αποφευχθεί η δημιουργία νέων ανισοτήτων.
Προκλήσεις και Ευκαιρίες
Η εφαρμογή της EDUS ενδέχεται να αντιμετωπίσει διάφορες προκλήσεις. Από την προστασία των προσωπικών δεδομένων μέχρι την ανησυχία για την κυριαρχία μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών πάνω στη γνώση, ο δημόσιος διάλογος είναι αναγκαίος για να βρεθεί η σωστή ισορροπία. Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι τα δεδομένα χρησιμοποιούνται υπεύθυνα, με διαφάνεια και με σεβασμό στην ιδιωτική ζωή.
Ταυτόχρονα, η στρατηγική ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιριών. Με την εναρμόνιση της πολιτικής δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ, ενισχύεται η συνεργασία μεταξύ κρατών-μελών, επιταχύνεται η καινοτομία και περιορίζεται ο κατακερματισμός. Επιπλέον, η ενίσχυση της πρόσβασης στα δεδομένα μπορεί να ενθαρρύνει τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων και υπηρεσιών AI που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές αρχές.
Ο Ρόλος των Πολιτών: Από παθητικοί χρήστες σε συν-διαμορφωτές
Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία αυτής της διαβούλευσης είναι η ενεργή εμπλοκή των πολιτών. Η ψηφιακή εποχή μάς καλεί όχι απλώς να καταναλώνουμε πληροφορία, αλλά να συμμετέχουμε στη διαμόρφωσή της. Οι απόψεις μας, οι ανησυχίες και οι ανάγκες μας είναι σημαντικά δεδομένα τα ίδια – δεδομένα που μπορούν να καθοδηγήσουν τη χάραξη πολιτικής.
Μέσω της συμμετοχής στη διαβούλευση, οι πολίτες μπορούν να εκφράσουν απόψεις για:
- το πώς θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τα δεδομένα,
- πώς διασφαλίζεται η ιδιωτικότητα,
- ποιοι φορείς θα έχουν πρόσβαση σε κρίσιμα δεδομένα,
- ποιοι θα είναι οι όροι για τις διακρατικές ροές δεδομένων,
- πώς θα πρέπει να αναπτυχθεί η Τεχνητή Νοημοσύνη με ηθικό και διαφανή τρόπο
Συμπληρώστε το ερωτηματολόγιο της διαβούλευσης εδώ
Πηγή άρθρου: https://data.europa.eu/